Kaçak Katta Parlayıcı Üretim: “Öngörülebilir ve Tamamen Önlenebilir”

Kocaeli Dilovası’nda 8 Kasım’da 7 işçinin hayatını kaybettiği kozmetik fabrika yangınına ilişkin bilirkişi raporu tamamlandı. Rapora göre üretim, ruhsatsız ve kaçak bir üst katta, hem mevzuata hem de iş sağlığı ve güvenliği kurallarına açıkça aykırı şekilde yürütülüyordu. Parlayıcı kimyasalların bulunduğu alanda ex-proof (ATEX uyumlu) ekipman yoktu, havalandırma ve basınç tahliye sistemi bulunmuyordu, elektrik tesisatı ise standart dışıydı.

Uzmanlar, olayın bir “kader” değil, tıpkı raporda belirtildiği gibi tamamen öngörülebilir ve yüzde yüz önlenebilir bir endüstriyel kaza olduğunu vurguladı.

1400 Derece Alev, 4 Dakikada Tüm Alanı Sardı

Bilirkişi heyetine göre yangın, etil alkolün kazana aktarımı sırasında oluşan statik elektrik kıvılcımı ile karıştırıcı motordaki elektriksel arızanın birleşmesi sonucu başladı. Uygun ekipman ve havalandırma olmadığı için buhar birikti, patlama 0,4–0,8 bar basınca ulaştı ve alev sıcaklığı 1200–1400 dereceye fırladı. Alevler sadece 3–4 dakika içinde tüm üretim alanını kapladı.

Yangında hayatını kaybeden işçiler:
* Şengül Yılmaz (55)
* Tuğba Taşdemir (18)
* Nisa Taşdemir (17)
* Cansu Esatoğlu (16)
* Esma Dikan (65)
* Hanım Gülek (65)
* Tuncay Yıldız (48)

Asli Ağır Kusur: Fabrika Yönetimi

Raporda, olayın birincil sorumlusu olarak şu isimler “asli ve ağır kusurlu” ilan edildi:

Ravive Kozmetik Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş.

İsmail Oransal

Ali Altay Oransal

Kurtuluş Oransal (yangın sonrası tutuklanan ve cezaevinde hayatını kaybeden şirket sahibi)

Ayrıca, iş yerinin iskânsız olduğu, yangın güvenlik projesinin bulunmadığı, elektrik tesisatının standart dışı olduğu ve iş sağlığı–güvenliği süreçlerinin fiilen işletilmediği belirtildi.

Taşınmaz Sahibine ‘Tali Ağır Kusur’: Kaçak Yapıyı Bilerek Kiraya Vermiş

Fabrikanın bulunduğu üst katın, 2021’den beri belediye ve mahkeme kayıtlarında “ruhsatsız yapı” olarak yer aldığı aktarılan raporda, eski malik Güven Demirbaş’ın kaçak yapıyı buna rağmen kiraya verdiği belirtildi. İçeride alkol ve solvent üretimi yapıldığını “bileceği veya kolayca fark edebileceği” vurgulanarak tali ağır kusur verildi.

Belediye ve SEDAŞ’a Tali Kusur: “Ama Yangının Doğrudan Nedeni Değil”

Bilirkişi raporuna göre:

Dilovası Belediyesi, kaç kaçak katı zamanında tespit edemediği ve yıkım kararını geciktirdiği için tali kusurlu.

SEDAŞ, iskânsız yapıya elektrik sağlamayı sürdürdüğü için tali teknik kusurlu.

Raporda bu kusurların, yangının çıkış mekanizmasında doğrudan bir etkisi olmadığı ayrıca belirtildi.

Kamu Kurumlarındaki Açığa Almalar, Raporla Çelişti

Yangın sonrası SGK, İŞKUR ve belediye görevlilerinin bir kısmı açığa alınmıştı. Ancak bilirkişi heyeti, çalışanların neredeyse tamamının sigortasız olmasına rağmen SGK ve ilgili bakanlık birimleri için “olayın oluşumuna etki edecek bir kusur yoktur” değerlendirmesi yaptı. Bu bölüm, kamuoyunda tartışma yaratması beklenen en önemli maddelerden biri oldu.

Soruşturma Sürüyor

Yangın sonrası şirket sahibi Kurtuluş Oransal ve bazı yöneticiler “olası kastla öldürme” suçlamasıyla tutuklanmıştı. Oransal 30 Kasım’da cezaevinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. OSGB’nin sorumlu müdürü ve taşınmazın maliki de tutuklanmış durumda. Soruşturmanın yeni bilirkişi raporuyla genişlemesi bekleniyor.