GÜNDEM

GÜNDEM Haberleri

Gazetecilikte "Doğrulama" Krizi

Gazetecilikte

​Dijital Dezenformasyon Gazetecilik Etiğini Tartışmaya Açtı: Suudi Veliaht Prensi Hakkındaki Yapay Zeka Videosu Gündemde


​Sosyal medyada Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’a ait olduğu iddiasıyla paylaşılan ve yapay zeka ile üretilen sahte bir video, Türkiye’deki bazı medya kuruluşları ve köşe yazarları tarafından gerçek kabul edilerek haberleştirildi.

​Son günlerde dijital platformlarda yayılan bir video klipte, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman'ın Noel ve diğer dini bayramların kutlanmasına izin veren "güncellenmiş bir İslâm anlayışı"ndan bahsettiği iddia edildi. Ancak yapılan teknik incelemeler, videonun tamamen yapay zeka (AI) tarafından üretilmiş sahte bir içerik olduğunu ortaya koydu.

​Görüntüler Ekonomik Bir Forumdan, Ses Yapay Zekadan

Uzman ekipler tarafından yapılan analizler, videonun orijinalinin Suudi-ABD Yatırım Forumu’na ait olduğunu belirledi. Prens bin Salman'ın orijinal konuşmasının tamamen ekonomi odaklı olduğu, dini konulara veya Noel kutlamalarına dair hiçbir ifade içermediği tespit edildi.

​Ayrıca ileri düzey ses analiz araçları, videodaki sesin %99 oranında manipüle edildiğini ve yapay zeka ile sonradan eklendiğini kanıtladı.

​Köşe Yazarları ve Haber Siteleri Yanıltıcı İçeriği Sahiplendi

​Söz konusu sahte içerik, sadece sosyal medya kullanıcıları arasında kalmayıp bazı ana akım medya platformlarına da taşındı. Gazeteci Ertuğrul Özkök, T24'te yayınlanan köşe yazısında bu videodaki ifadeleri "tam metin" olarak okurlarına sundu. Özkök’ün, doğruluğu teyit edilmemiş bu metin üzerinden "Kâbe topraklarından gelen fetva" nitelemesiyle analizler yapması, gazetecilik etiği ve dijital doğrulama standartları konusundaki tartışmaları alevlendirdi.

​Bazı haber sitelerinin, içeriğin sahte olduğu ortaya çıkmasına rağmen haberi hâlâ yayında tutması ve dijital dezenformasyona aracılık etmesi medya camiasında tepkiyle karşılandı.

Paylaşıma eklenen videoda Selman, iddiada geçen ifadeleri kullanıyor. Ancak paylaşımların açıklama kısmında Arapça, “Yapay zeka, bin Selman’ın kutlama hakkındaki görüşünü hayal ediyor.” notu düşülmüş. Yani paylaşılan videodaki ifadeler gerçek değil, yapay zekayla değiştirilmiş. Video incelendiğinde Selman’ın söyledikleri ve ağız hareketlerinin uyumsuz olduğu da fark ediliyor.

Üzerine yapay zekayla Selman’ın sesinin eklendiği video ise Mayıs 2025’te Selman’ın Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu’nda konuştuğu anlardan.

İddiayı Arap bir doğrulama kuruluşu da yalanladı

Sonuç olarak Selman’ın "İslâm'ı güncelledim. Yılbaşı kutlayabiliriz.” dediği doğru değil. İddianın kaynağı mizahi ve yapay zekayla üretilmiş bir video.

​Bu olay, yapay zeka tarafından üretilen içeriklerin kamuoyunu ne kadar kolay manipüle edebileceğini bir kez daha gözler önüne serdi. Uzmanlar, özellikle hassas dini ve siyasi konularda, sosyal medyadan alınan içeriklerin orijinal kaynaklarla karşılaştırılmadan "gerçek" olarak sunulmasının, dezenformasyonun yerleşmesine neden olduğu konusunda uyarıyor.
 



Haber Editörü

Mithat GÜDÜ /Emekli İmam Hatip / Gazeteci -Yazar

dogruhaber61@hotmail.com
Anahtar Kelimeler: Gazetecilikte "Doğrulama" Krizi
Yorumlar (0)

GÜNDEM

Haberi Sesli Oku