Çin Nepal’de büyük yenilgiye uğradı
Uzmanlar, Çin liderliğinin Nepal’da Pekin yanlısı bir komünist hükümet kurma girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlandığını, ülkedeki etkisinin giderek azaldığını ortaya koydu.
Güney Asya Demokratik Forumu (SADF) raporuna göre uzmanlar, Çin liderliğinin Nepal’da Pekin yanlısı bir hükümet kurma girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlandığını söylüyor.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) bir süredir, Nepal’de ülkeyi Pekin’in yetkililerin lehine yönetecek birleşik bir sol parti için çaba harcıyor. Bu amaçla ÇKP, “Nepal’de güçlü bir komünist güç oluşturmak için en büyük iki komünist partinin birleştirilmesini” destekledi.
Nepal Komünist Partisi (NCP) olarak adlandırılan yeni kurulan parti, KP Sharma Oli başkanlığındaki Nepal-Birleşik Marksist Leninist Komünist Partisi (CPN-UML) ile eski devrimci lider Prachanda’nın Nepal Komünist Partisi’nden (CPN-Maoist Merkez) oluşuyordu.
NCP ÇATISI ALTINDA BİRLEŞEN KOMÜNİSTLER 2018’DE İKTİDARA GELDİ
Uygur Haber Twitter hesabından paylaşılan bilgiye göre NCP çatısı altında birleşen komünistler 2018’de iktidara geldi. Bununla, Pekin’in Katmandu’daki etkisini başarıyla pekiştirdiği ortaya çıktı. Ancak Komünist ‘birlik partisi’ kısa ömürlü oldu ve Mart 2021’de bölündü.
Bu bölünüş, NCP’nin iktidardan kalmasına ve Nepal Kongresi (NC) adlı parti tarafından oluşturulan bir hükümet ile sonuçlandı. SADF’ye göre, NCP’nin bölünmesi Pekin’in Nepal politikasında büyük bir gerilemeye yol açtı.
Görünüşe göre Kasım 2022 genel seçimlerinden sonra Pekin, Nepal’da, daha önce sahip olduğu siyasi alanın bir kısmını geri kazandı. Nepal, daha geniş bir koalisyonun parçaları olarak CPN-UML ile CPN-Maoist Merkez’in iktidara dönüşüne tanık oldu.
ÇİN YANLISI PARTİ, İKTİDAR KOALİSYONUNDAN AYRILDI
Ancak Çin yanlısı CPN-UML’nin mevcut iktidar koalisyonundan çekilmesi Pekin için büyük bir engel oldu. İşleri daha da kötüleştiren, CPN-UML’nin koalisyondan ayrılması, Prachanda’nın daha büyük bir perde arkası siyasi manevrasının sonucuydu.
2023’ün başlarında bir cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Başbakan, seçimde koalisyon ortağının adayını desteklemek yerine muhalefetteki Nepal Kongresi partisinden Ram Chandra Poudel’i desteklemeye karar verdi. Cumhurbaşkanlığı makamının Poudel tarafından devralınması, Çin’in bir başka yenilgisine işaret ediyor.
Eski Cumhurbaşkanı Bidhya Devi Bhandari’nin “Çin’e karşı gözle görülür bir eğilimi” vardı. Asian Lite’a göre Prachanda’nın kararı bu nedenle hem CPN-UML’nin iktidar koalisyonundan çekilmesine hem de “Çin yanlısı” bir komünist yüzün yüksek makamlardan uzaklaştırılmasına yol açtı.
Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber